InSTEAM taldeak ikaskuntza inklusiboko egoera batzuk eskaintzen ditu Go-Lab ekosisteman, Ikerketan Oinarritutako Ikaskuntzarako Gune (ILS, Inquiry Learning Spaces) gisa. ILSek hiru gai nagusi jorratzen dituzte: klima aldaketa, energia berriztagarria eta uraren kudeaketa.

ILS Ikaskuntza inklusiboaren diseinu unibertsalaren printzipioak (IUD) jarraituz diseinatu da.

Lehen Hezkuntzarakoeta Bigarren Hezkuntzarako ikasgai inklusiboen bilduma

Klima Aldaketa

Benetakoa Al Da Klima-Aldaketa? – Zientzia Eztabaidaren Atzean (Lehen eta Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin zientifikoaren)

Ingurumenari buruzko ILS inklusibo hau inpaktu zientifikoaren ikuspegia aplikatuz diseinatu da. Batzuek klima aldaketa errealitatea den ala ez eztabaidatzen dute. Jarduera honek horretaz dihardu. Ikasleak oinarrizko ikerketa txiki bat egitera gonbidatzen ditu, beren kabuz klima aldaketan sinesten duten ala ez erabakitzeko. Prozesu hori amaitu ondoren, ikasleek eztabaida batean parte hartuko dute eta euren iritzia argudio zehatzekin defendatuko dute.
Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
  • Klima aldaketaren oinarri zientifikoak ulertzea.
  • Giza isurketek gure kliman nolako eragina duten ulertzea.
  • Tenperaturen igoeraren ondorio nagusiak labur deskribatzea.
Curriculuma (Espainia):
  • Ciencias de la Naturaleza (2.º, Ciclo de Primaria)
  • Biología y Geología (4.º de ESO)
  • Física y Química (3.º de ESO)
  • Cultura Científica (4.º de ESO)
  • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
  • Geografía e Historia (1.º de ESO)
  • Valores Éticos (3.º de ESO)
  • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

Benetakoa Al Da Klima-Aldaketa – Zabaldu Mezua Zure Tokiko Komunitateari (Lehen eta Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / eskola irekiaren kontzeptua )

Jarduera honen helburua ikasleak klima aldaketaren aldeko ekintzaile gazte bihurtzea da. Ikasleek hausnartu behar dute jendea zergatik ez den kezkatzen klima aldaketaz. Beren ohiturak eta komunitatekoak aztertu, eta herritarrak klima aldaketa leuntzeko neurriak hartzera nola bultzatu pentsatu behar dute. Jarduerak Design Thinking metodologia jarraitzen du, eskola irekiaren kontzeptua sustatuz, eskolen eta tokiko komunitateen artean zubia eraikitzeko. Jarduera hau egin aurretik, ikasleek klima aldaketari buruzko ikerketa zientifikorako jarduera egitea gomendatzen da, lehenengo fasean adierazten den bezala. Ingurumenari buruzko ILS inklusibo hau eskola irekiaren ikuspegia aplikatuz diseinatu da. Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
  • Klima aldaketak gure bizitzetan eta gure planetan duen eragina ulertzea
  • Herritar guztiok klima aldaketaren eraginpean gaudela eta aldaketa leuntzen lagundu dezakegula ulertzea
  • Klima aldaketari buruz eztabaidatzea, zertan datzan azaltzea eta horretaz sentsibilizatzea.
    • Curriculuma (Espainia):
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º, Ciclo de Primaria)
    • Biología y Geología (4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Valores Éticos (3.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Benetakoa Al Da Klima Aldaketa? – Ikuspuntu Artistikoa (Lehen eta Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin kulturala)

    Jarduera hau ingurumenari buruzko ikasgai inklusibo kultural baterako diseinatu da. Jarduerak ikasle bakoitzaren barruan dagoen artista atera nahi du eta, horretarako, klima aldaketaren inguruan kontzientziatzeko bere artelana sortzera gonbidatzen du. Jarduera amaitzeko, ikasleak beren erakusketa egin eta beren artea aurkeztera animatuko ditugu.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Klima aldaketaren oinarri zientifikoak ulertzea.
    • Artearen bidez klima aldaketari buruzko mezuak adieraztea eta komunikatzea.
    • Klima aldaketari buruzko erakusketa tematikoa prestatzea.
    Curriculuma (Espainia):
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º, Ciclo de Primaria)
    • Biología y Geología (4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Valores Éticos (3.º de ESO)
    • Educación Plástica, Visual y Audiovisual (2.º, 3.º y 4.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Berotegi-Efektuko Gasak: Lagunak Ala Etsaiak? (Lehen eta Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin zientifikoaren)

    Aurkeztutako ingurumen-arloko ILSa inpaktu zientifikoaren ikuspegia aplikatuz diseinatu da. Jarduera honetan ikasleek berotegi-efektuaren atzean dagoen zientziari buruz eta molekula ezberdinek erradiazio elektromagnetikoarekin nola elkarreragiten duten ikasten dute. Ikasleek ideia orokor bat egiten dute: zergatik den garrantzitsua berotegi-efektua, baina, aldi berean, giza jarduerek aldatu egin dezakete efektuaren oreka delikatua.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Berotegi-efektuko gasek planetako klimaren eraketan duten eginkizuna
    • Modu naturalean ekoitzitako berotegi-efektuko gasek lurreko klimarako duten garrantzia.
    • Gizakiak sortutako berotegi-efektuko gasek nola aldatzen duten gure atmosferaren oreka
    • Nola funtzionatzen duen berotegi-efektuak
    Currículo (España):
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º, Ciclo de Primaria)
    • Biología y Geología (4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Valores Éticos (3.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Berotegi-Efektuko Gasak: Zein Da Zure Dietaren Aztarna? (Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin sozioekonomikoa)

    Aurkeztutako ingurumenari buruzko ILSak inpaktu sozioekonomiko inklusiboaren ikuspegia erabiltzen du. Jarduera honetan, pertsonen elikadura ohiturei erreparatzen diegu, eta ohitura horiek klima aldaketan nola eragiten duten aztertzen dugu. Ikasleek zer jaten duten aztertu eta beren aukera pertsonalek beren inguruan eta mundu mailan eragina izan dezaketela hausnartu behar dute.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
  • Hautatzen dugun janariak ingurumenean eta berotegi-efektuko emisioen ekoizpenean nola eragin dezaketen ulertzea
  • Elikagaien ekoizpenak berotegi-efektuko gasen isuriei nola eragiten dien ulertzea
  • Dieta aldatuz karbono dioxidoaren arrastoa murriztu dezaketela ulertzea
    • Currículo (España):
    • Biología y Geología (4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Valores Éticos (3.º de ESO)
    • Econimía (4.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Berotegi-Efektuko Gasak: Giza Isuriak Murriztu (Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako/ eskola irekiaren kontzeptua)

    Ingurumenari buruzko ILS inklusibo hau eskola irekiaren ikuspegia aplikatuz diseinatu da. Jarduera honetan, ikasleak klima aldaketaren aurkako ekintzaile bihurtuko dira eta euren komunitateari karbono dioxidoaren isurketak eta aztarna ekologikoa murrizten laguntzeko deia egingo diote. Ikasleek beren komunitatearen energia kontsumoa murrizteko moduak pentsatu eta proposatu behar dituzte, beren bizimodua jasangarriagoa izan dadin. Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Berotegi-efektuko gasek planetako klimaren osaeran duten eginkizuna ulertzea.
    • Gizakiak sortutako berotegi-efektuko gasen inpaktua ulertzea.
    • Gizakiak sortutako berotegi-efektuko gasen inguruan kontzientziatzea eta herritarrei beren isurketak murrizteko irtenbideak eskaintzea.
    Currículo (España):
    • Biología y Geología (4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Valores Éticos (3.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Uraren Kudeaketa

    Relación entre el currículum de educación primaria y la lección de aprendizaje de indagación medioambiental inclusiva

    Relación entre el currículum de educación secundaria y la lección de aprendizaje de indagación medioambiental inclusiva

     

    Uraren Kontsumoa: Igerilekuko Ura Gal Daiteke? (Lehen Hezkuntzako ikastetxeetarako/ Eragin zientifikoaren)

    ILS inklusibo hau inpaktu zientifikoaren ikuspegia aplikatuz diseinatu da. Mediterraneoko herrialdeetan igerileku gehiegi daudenez, igerilekuko ura gal daitekeen galdetzen zaie ikasleei. Galdera horri erantzuteko, uraren lurruntze-tasari eragiten dioten faktoreak aztertzen dituzte. Horrela, ikasgaiaren amaieran, igerileku bateko uraren lurruntze-tasa bere azalerarekin eta eskualdeko baldintza klimatikoekin lotzeko gai izango dira, hau da, tenperatura altuekin, haizearekin eta hezetasunarekin. Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Likido bat gas bihurtzen denean lurrunketa gertatzen dela ulertzea
    • Ikerketak planifikatzea eta bidezko esperimentuak egitea lurruntze-abiaduran eragiten duten faktoreak  kertzeko.
    • Gainazalak, tenperaturak, haizeak eta hezetasunak lurruntze tasan duten eraginari buruzko frogak aurkeztea
    • Lurrunketaren fenomenoa ur-kontsumoarekin eta igerilekuekin nola lotzen den argudiatzea.
    Curriculuma (Espainia):
    • Matemáticas (2.º Ciclo de Primaria)
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º Ciclo de Primaria)
    • Ciencias Sociales y Cívicos (2.º Ciclo de Primaria)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Uraren Kontsumoa: Igerilekuak Eta Turismo Industria (Lehen Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin sozioekonomikoa )

    Aurkeztutako Ingurumen arloko ILS inklusiboak inpaktu sozioekonomikoaren ikuspegia erabiltzen du. Jarduera honetan, ikasleek igerileku kopuruaren igoeraren alderdi sozioekonomikoak biltzen eta aztertzen dituzte, udalerriei, turismo industriari eta tokiko egoiliarrei dagokienez. Horretarako, AMIA analisi bat (Indarguneak, Ahulguneak, Aukerak eta Mehatxuak) egiteko gida ematen zaie, eta, ikasgaiaren amaieran, ingurumena babesten eta ura aurrezten laguntzen duten irtenbide optimizatuak aurkezten dituzte.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Google Maps erabiltzea eremu batean nabigatzeko, ibilbideak planifikatzeko eta eremua esploratzeko satelite funtzioa erabiliz.
    • Uraren kontsumoa eta kostua kalkulatzea, ur-tarifa jakin batzuen arabera
    • Uraren kontsumoaren, ur-eskariaren eta uraren prezioaren arteko erlazioa ulertzea
    • Igerilekua mantentzeak ingurumenean kalteak eragin ditzakeela ulertzea.
    • AMIA analisia ulertzea eta egitea
    • Gizarte-zientziei buruzko elkarrizketa bat sortzea.
    • Datu sozialak biltzea eta horiekin lan egitea
    • Urari buruzko kanpaina batean parte hartzea, bere ezagutzak partekatzeko.
    Curriculuma (Espainia):
    • Matemáticas (2.º Ciclo de Primaria)
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º Ciclo de Primaria)
    • Ciencias Sociales y Cívicos (2.º Ciclo de Primaria)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Uraren Kontsumoa: Bete Igerileku Bat Urik Gabe (Lehen Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin kulturala)

    Ingurumen arloko ILS inklusibo hau kultura inpaktuari jarraituz diseinatu da, eta ikasle bakoitzaren sormena atera nahi du. Jabe batzuk euren igerilekuak mantentzeko gai ez direnez, ikasleek ideia berritzaileak aztertuko dituzte igerileku huts bati uraren kudeaketari dagokionez jasangarriagoak diren erabilera alternatiboa emateko. Hainbat soluziotan inspiratu ondoren, beraiena diseinatu eta aurkeztuko dute.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Igerilekuen bilakaera historikoa deskribatzea
    • Igerileku baten bolumena kalkulatzea
    • Igerileku baten formak eta neurriek bolumenari nola eragiten dioten ikertzea
    • Igerilekuak eraldatzeko ideia berritzaileak sortzea eta aurkeztea.
    Curriculuma (Espainia):
    • Matemáticas (2.º Ciclo de Primaria)
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º Ciclo de Primaria)
    • Ciencias Sociales y Cívicos (2.º Ciclo de Primaria)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Ur Garbia: Ura Edateko Ur Bihurtu (Lehen Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin zientifikoaren)

    Ingurumenari buruzko ILS inklusibo hau inpaktu zientifikoaren ikuspegia aplikatuz diseinatu da. Ikasunitatean zehar, lehen hezkuntzako ikasleek urak errekatik txorrotara zer bide egiten duen ikasiko dute. Gainera, horri buruzko esperimentu bat diseinatu eta egingo dute. Ikasleek hipotesia sortzeko eta esperimentua egiteko zailtasun maila hauta dezakete. Hartara, bete-betean hartuko dute parte ikasprozesuan. Jardueraren amaieran, ikasleak "Nola lortu edateko ura?" jarraibideak sortu ditzake txangozaleentzat, bere sormena askatasunez erabiliz.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Uraren tratamenduak nola funtzionatzen duen ulertzea.
    • Uraren tratamenduaren etapak ezagutzea.
    • Iragazketa-lan bat esperimentatzea.
    • Arazo bat konpontzea diseinu-erronka baten emanda.
    • Neurtzeko tresnak aplikatzea.
    • Diseinu eta instrukzio metodo sortzaileak sortzea.
    • Talde-lanean parte hartzea, erronka bati aurre egiteko (talde-lanaren formatua aukeratuz gero).
    Curriculuma (Espainia):
    • Matemáticas (2.º Ciclo de Primaria)
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º Ciclo de Primaria)
    • Ciencias Sociales y Cívicos (2.º Ciclo de Primaria)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Ur Garbia: Zenbat Bakero Behar Dituzu? (Lehen Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin sozioekonomikoa)

    Ingurumenari buruzko ILSak inpaktu sozioekonomiko inklusiboaren ikuspegia erabiltzen du. Proiektu honi esker, lehen hezkuntzako ikasleek modu kritikoan ebaluatu dezakete aztarna hidrikoa, bakeroen ekoizpenaren adibidearekin. Gaitasun zientifikoaz gain, ikasleak gaitasun sozioekonomikoa ere landuko du. Horretarako, AMIA analisiaren metodologia erabiliko da laborategi gisa. Ikasleak azterketaren emaitza partekatu ahal izango du tokiko komunitatearekin antolatutako "Bakero berdeen kanpainan".
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Bakeroen ekoizpen-zikloa eta haren aztarna hidrikoa ulertzea.
    • Aztarna hidrikoa murrizteko metodoak eta teknikak ulertzea.
    • Matematikak (biderketa) aplikatzea zeregin zientifikoetarako.
    • AMIA analisia egitea eta ulertzea.
    • Gizarte-zientzietako elkarrizketa bat sortzea.
    • Datu sozialak biltzea eta haiekin lan egitea.
    • Erronka bati aurre egiteko talde-lanean parte hartzea.
    Curriculuma (Espainia):
    • Matemáticas (2.º Ciclo de Primaria)
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º Ciclo de Primaria)
    • Ciencias Sociales y Cívicos (2.º Ciclo de Primaria)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Ur Garbia: Iragana Eta Etorkizuna (Lehen Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin kulturala)

    Jarduera hau ingurumenari buruzko ikasgai inklusibo kultural baterako diseinatu da. Proiektuak lehen hezkuntzako hainbat jarduera biltzen ditu (irakurketa/idazketa, matematika, artea eta ingurumen-kultura) ur garbiaren erabileraren inguruan. Artelanak, datuak eta etxeko esperimentuak eginez, haurrek iraganeko eta gaur eguneko uraren erabilera alderatuko dute. Mundu mailan eta euren komunitatean dagoen uraren arazoa artistikoki erakutsi ahal izango dute. Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
  • Artelana deskribatzea, artearen teknika eta ezaugarriak aplikatuta.
  • Matematikak (biderketa) aplikatzea zeregin zientifikoetarako.
  • Uraren erabilera kulturala ulertzea.
  • Familia baten ur kontsumoa neurtzea eta kontsumoa murrizteko metodoak proposatzea.
  • Artelan bat sortzea, hainbat material eta teknika artistiko erabiliz.
    • Curriculuma (Espainia):
    • Matemáticas (2.º Ciclo de Primaria)
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º Ciclo de Primaria)
    • Ciencias Sociales y Cívicos (2.º Ciclo de Primaria)
    • Educación Artística (2.º Ciclo de Primaria)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Uraren Krisi Globala: Gatzgabetzearen Atzeko Zientzia (Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin zientifikoaren)

    Ingurumen arloko ILS inklusibo hau inpaktu zientifikoaren ikuspegia aplikatuz diseinatu da. Jarduera honetan, ikasleek gatzgabetze termikoaren printzipioa ezagutzen dute eta, ondoren, gehiago ikasten dute gatzgabetzeko planta bat elikatzeko itsasoko uraren sakonera desberdinen artean tenperatura-gradiente txikiak erabiltzen dituen metodo espezifiko bati buruz. Ikerketa bidezko Ikaskuntzarako Gunea amaitzeko, gatzgabetzeko teknika horren erabilera potentziala aztertzen dute beren herrialdean, eta beren ezagutzak partekatzen dituzte beren eskola eta komunitatearekin.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Destilazio-prozesua ulertzea eta deskribatzea
    • Osmosi-prozesua ulertzea eta balioestea
    • Gatzgabetzeko makina termiko baten funtzionamendua azaltzea
    • Presio atmosferikoaren eta uraren irakite puntuaren arteko erlazioa ulertzea
    • Bere herrialdean/eskualdean gatzgabetzeko makina termiko bat ustiatzeko aukerak azaltzea
    Curriculum (Spain):
    • Biología y Geología (1.º, 3.º y 4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Uraren Krisi Globala: Gatzgabetzea Zure Herrialdean-Eskualdean (Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin sozioekonomikoa)

    Aurkeztutako ingurumen arloko ILSa inpaktu inklusibo sozioekonomikoaren ikuspegia erabiliz eginda dago. Jarduera honetan, lehenik eta behin, gatzgabetzeko metodo ezagunak aurkezten zaizkie ikasleei, eta, gero, beren herrialdean/eskualdean zenbat gatzgabetze plantak funtzionatzen duten eta beren funtzioa zein teknologiatan oinarritzen den identifikatzen da. Gainera, gatzgabetzeko planta bat elikatzeko energia berriztagarrien erabileran sakontzen da. Ondoren, ikasleek gatzgabetzeko teknologia (berriak) beren herrialdean/eskualdean aplikatzeko aukerak aztertuko dituzte, alderdi sozialak eta ekonomikoak kontuan hartuta.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Gatzgabetze termikoko metodoen eta mintz bidezko gatzgabetze-metodoen artean zer desberdintasun nagusi dauden azaltzea.
    • Gatzgabetzeko hiru metodo nagusien (hau da, MSF, MED eta RO) gaitasunari, kostu operatiboari eta  nergia-kontsumoari buruzko frogak ematea.
    • AMIA analisia ulertzea eta egitea
    • Gizarte-zientziei buruzko elkarrizketa bat sortzea
    • Datu sozialak biltzea eta horiekin lan egitea
    • Zure komunitateari jakinaraztea zure herrialdeko/eskualdeko gatzgabetze-planten funtzionamenduaren alde onak eta txarrak.
    Curriculum (Spain):
    • Biología y Geología (1.º, 3.º y 4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Econimía (4.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Uraren Krisi Globala: Lehortea Kudeatzeko Plana (Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / eskola irekiaren kontzeptua)

    ILS inklusibo hau eskola irekiaren ikuspegia aplikatuz diseinatu da, eskolen eta tokiko komunitateen artean zubi bat eraikitzeko. Jarduera honetan, ikasleek lehorte meteorologikoak uraren giza eskaerei eta balioei nola eragiten dien aztertzen dute, ikuspuntu hidrologiko, nekazaritza eta sozioekonomikotik. Ikasleak beren komunitateari lehortea kudeatzeko tokiko plan bat diseinatzen laguntzera animatzen dira, eta beren komunitateko uraren kontsumoa murrizteko moduak pentsatu eta proposatu behar dituzte, ez bakarrik lehorte-aldi batean, baita oro har jokabide jasangarriagoa hartzeko estrategia gisa ere.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Lehorteak gure bizitzetan eta gure planetan duen eragina ulertzea.
    • Herritar guztiak lehortearen eraginpean daudela eta guztiek lehorte larriari aurre egiten lagun dezaketela ulertzea.
    • Tokian tokiko lehortea ulertzeko eta aurre egiteko estrategiei buruz eztabaidatzea eta kontzientziatzea.
    • Tokian tokiko uraren kontsumoari eta kudeaketari dagokienez jokabide jasangarriagoa izateko estrategiei buruz eztabaidatzea eta kontzientziatzea.
    Currículo (España):
    • Biología y Geología (1.º, 3.º y 4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Educación Plástica, Visual y Audiovisual (2.º, 3.º y 4.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Ur Garbia: Hondakin-uren saneamendua (Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako/ Eragin zientifikoaren)

    Jarduera hau hondakin-urak tratatzeko prozesuei buruzkoa da. Ikasleek ur lagin bat garbitu eta tratatzeko esperimentu bat egingo dute. Esperimentuan, uraren hondakin mota desberdinak nola kentzen diren jakingo dute, eta uraren pH, gogortasun, eroankortasun, kloro eta uhertasun probak ere jasoko dituzte. Proposatutako esperimentuak ikasleek uraren kudeaketari buruz lehen ideiak izaten laguntzen die, ingurumen-azterlan batean.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Hondakin-uren saneamendu prozesua osatzen duten faseak edo etapak ulertzea.
    • Prozesuan zehar gertatzen diren prozesuak ulertzea.
    • Ur-baliabideak arduraz erabiltzea.
    • Ingurumen jasangarritasunaren kultura sustatzea.
    Currículo (España):
    • Biología y Geología (1.º, 3.º y 4.º de ESO)
    • Física y Química (2.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Ur Garbia: Ur Grisak Berrerabiltzea (Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / eskola irekiaren kontzeptua)

    Jarduera honetan ur grisen jatorria eta berrerabiltzeko aukerak ezagutuko ditugu. Jardueraren helburua baliabide hidrikoen erabilera arduratsua sustatzea eta ingurumenaren iraunkortasunaren kultura sustatzea da. Eskola-jarduera irekia da. Jarduera honetan, ikasleek beren etxeetako hondakin-urei buruz hausnartzen dute, ur grisak berreskuratzeko sistemei buruz ikertzen dute, sistema horietatik beren komunitatean zein dauden aztertzen dute eta, azkenik, Scratchen laguntzarekin, beren tokiko komunitatean ur grisak berrerabiltzeko irtenbide bat sortzen dute.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Ura berreskuratzeko sistemek nola funtzionatzen duten ulertzen.
    • Bertako komunitatean ura berreskuratzeko sistemak identifikatzen.
    • Ur-baliabideak arduraz erabiltzen.
    • Ur grisak berrerabiltzeko irtenbideak sortzen.
    Curriculuma (Espainia):
    • Biología y Geología (1.º, 3.º y 4.º de ESO)
    • Física y Química (2.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Ur Garbia: Birusak uretan (Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin zientifikoaren)

    Aurkeztutako ingurumen-arloko ILSa inpaktu zientifikoaren ikuspegia aplikatuz diseinatu da. Bigarren hezkuntzako ikasleak bakterioak eta birusak aztertzen ditu uretan (lurpeko ura, iturrikoa eta ibaikoa). Virus Explorer Labak, genoma motan eta abarretan oinarritutako birus aniztasuna aztertzen laguntzen du. Ikerketaren datuetan eta literaturaren analisian oinarrituta ikasleek uretan birusak deuseztatzeko metodo bat iradokitzen dute. Ikasleek laborategiko txosten bat idazten eta egindako lana autoebaluatzen ikasten dute. Objetivos de aprendizaje: Después de esta actividad, los estudiantes serán capaces de:
    • Birusek uretan ematen duten bizi-denbora aztertzea.
    • Birusen osagaiak eta ezaugarriak eta infekzioan duten eginkizuna deskribatzea.
    • Birusak elkarren artean bereizteko moduak deskribatzea.
    • Birusen tamaina alderatzea
    Currículo (España):
    • Biología y Geología (1.º, 3.º y 4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Energia Berriztagarria

    Energia Berriztagarria-Haize Ona (Lehen eta BigarrenHezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin zientifikoaren)

    Ingurumenari buruzko ILS hau zientziaren ikuspegitik diseinatuta dago. Ikasleei energia berriztagarriaren garrantzia aurkezten zaie, mundua nola ari den energia berriztagarrirako bidea egiten erakustearekin batera. Haize-parkeen eraikuntzaren atzean dauden ingeniaritzako elementuak ezagutu ondoren, alkatearen rola hartuko dute eta euren herrian haize-parke bat eraikitzeko aukera ikertu beharko dute. Amaitzeko, haize-energiara % 100ean aldatzeko zer zailtasun dagoen hausnartuko dute.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Energia berriztagarriaren garrantzia azaldu
    • Mundua eta euren herrialdea nola ari diren moldatzen energia berriztagarrietara aldatzeko bidean ezagutu
    • Haize-parkeen eraikitzeko kontuan hartu beharreko faktoreak zerrendatu
    • Haize-energiaren eta haize-sorgailuetan oinarriak azaldu
    • Energia berriztagarri hutsetara aldatzea zergatik den zaila hausnartu
    Curriculum( Spain):
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º, Ciclo de Primaria)
    • Biología y Geología (4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Valores Éticos (3.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Energia Berriztagarriak – Hemen Dator Eguzkia (Lehen eta Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin zientifikoaren)

    Ingurumenari buruzko ILS hau zientziaren ikuspegitik diseinatu zen. Ikasleei elektrizitateak gure egunerako bizimoduan nolako garrantzia duen eta ingurumenean nolako eragina duen ikusarazten zaie. Energia berriztagarriak aurkezten zaizkie, baita nolako ahaleginak egiten ari diren eredu jasangarri horretara igarotzeko, behar dugun energia ekoizteko. Eguzki-energia da ILS honen ardatza. Ikasleei gonbita luzatuko zaie erabaki dezaten zein herrik atera dezaketen probetxurik handiena eguzki-energia erabiliz gero. Horretarako, hainbat gauza ikasi beharko dute, hala nola nolako garrantzia duen klimak, nola instalatu behar diren panel fotovoltaikoak eta zelako eragina duten urtaroek planetako eskualde desberdinetan. Era askotako informazioa bilduko dute eta, amaieran, txostena egingo dute ikasi dutenean oinarrituta.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira: •    Energia berriztagarriaren garrantzia azaldu •    Panel fotovoltaikoak eraikitzeko kontuan hartu beharreko faktoreak zerrendatu •    Panel fotovoltaikoen bidez energia ekoizteko orduan klimak eta urtaroek nolako garrantzia duten ulertu Curriculum( Spain):
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º, Ciclo de Primaria)
    • Biología y Geología (4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Valores Éticos (3.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Energia Berriztagarrien Aktibistak (Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin sozioekonomikoa)

    ILS hau bigarren hezkuntzako ikasleentzako jarduera bat da eta proiektu batean oinarrituta dago. Helburu nagusia energia berriztagarrien garrantziari buruzko eztabaida sustatzea da, ikasleek euren herrialdean edo eskualdean energia berriztagarrien erabilera iker dezaten. ILSak energia berriztagarrien alderdi positiboak eta negatiboak aztertzera gonbidatuko ditu ikasleak, bai eta nolako zailtasunak dauden enpresak eta politikariak energia berriztagarriak erabiltzeko beharrezko pausoak ematera konbentzitzeko. Proiektu honek antolatzeko trebetasunak garatzen ere lagunduko die ikasleei. Horretarako, AMIA analisi bat erabiltzen ikasiko dute, beren baieztapenei eusteko. Gainera, txosten bat egin beharko dute ateratako ondorioekin. Prozesuan zehar hainbat gaitasun garrantzitsu garatuko dituzte: pentsamendu kritikoa, komunikatzeko gaitasuna eta sormena, besteak beste.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Energia-iturri berriztagarri nagusien abantailak eta desabantailak ulertu
    • Gai eztabaidagarriei buruzko solasaldi eta hausnarketetan parte hartzeko gai izan
    • AMIA analisia ulertu eta egin
    • Datuak bildu eta landu
    • Ideiak adierazi eta komunikatu
    Curriculum( Spain):
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º, Ciclo de Primaria)
    • Biología y Geología (4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Valores Éticos (3.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Energia Berriztagarriak: Enbaxadore Gazteak (Lehen eta Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / eskola irekiaren kontzeptua)

    Ingurumenarekin lotutako ILS inklusibo hau eskola irekiaren ikuspegitik pentsatuta dago. Ikasleek energia-iturri primario nagusiak ezagutuko dituzte eta energia-iturri berriztaezinen ondorioei buruz hausnartuko dute. Energia-kontsumo gero eta handiagoak eta erregai fosilen mendekotasunak gizateriari nolako arazoa dakarkioten ulertu ondoren, ikasleek sakon aztertuko dute zer egin daitekeen etxean, ikastetxean eta herrian energia garbira aldatzeko eta energia alferrik ez galtzeko. Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Energia-iturri primario nagusiak izendatu eta berriztagarriak ala berriztaezinak diren identifikatu
    • Energia berriztagarrien eta berriztaezinen abantailak eta desabantailak azaldu
    • Gizateriak duen energia arazoa azaldu.
    • Energia arazoa konpontzen laguntzeko ekintzak proposatu
    • Energia garbira aldatzeko eta energia gutxiago kontsumitzeko kontzientziatu
    Curriculum( Spain):
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º, Ciclo de Primaria)
    • Biología y Geología (4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Valores Éticos (3.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Energia Berriztagarrien Agenteak ( Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / eskola irekiaren kontzeptua)

    ILS hau eskola irekiko jarduera da eta bigarren hezkuntzako ikastetxeei zuzenduta dago. Helburua da ikasleak konturatzea zenbat energia behar duten eguneroko bizitzan, nondik datorren energia hori eta nola lagundu dezaketen planeta berdeagoa lortzen, energia modu efizienteagoan erabiliz eta, ahal denean, energia berriztagarriak aukeratuz. Urrats bat harago joanda, ikasleek beren lana komunitatearekin partekatuko dute, kontzientziatuz eta aldaketa sustatuz. ILS hau proiektutzat hartzeko diseinatuta dago. Irakasleek erabaki dezakete zein izango den proiektuaren iraupena eta sakontasuna. Gure agenteek gure kale eta etxeetan zenbat energia kontsumitzen eta alferrik galtzen den jakingo dute, eta etxean eta eguneroko bizitzan energia nola aurreztu dezaketen eta energia berriztagarri gehiago erabiltzeko zer aldaketa egin daitezkeen ikusiko dute. Azkenik, energiaren erabilera murrizteko plan bat sortuko dute eta energia berriztagarri gehiago erabiltzeko irtenbideak eskainiko dituzte. Lana amaitutakoan, beren ideiak partekatuko dituzte. Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Gehiegizko energia-kontsumoaz ohartarazi
    • Energiaren arazoari konponbideak aurkitu
    • Gure egunero bizimoduan energia zertan galtzen den alferrik ulertu
    • Energia aurrezteko modu praktikoak pentsatu
    • Energia berriztagarriak zein muga dituen ulertu
    Curriculum( Spain):
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º, Ciclo de Primaria)
    • Biología y Geología (4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Valores Éticos (3.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Energia Berriztagarriak: Oztopo Kulturalak Gainditu (Lehen eta Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetarako / Eragin kulturala)

    Ingurumenarekin lotutako ILS hau kulturaren ikuspegitik diseinatuta dago. Ikasleek gogoeta egingo dute gure gizarteak elektrizitatearekiko eta erregai fosilekiko duen mendekotasunaz, iraganarekin eta garapen maila txikiagoa duten herrialdeekin alderatuta. Energia berriztagarrietara aldatu beharra ulertu ondoren, energia berriztagarriarekin lotutako artearen kontzeptua ezagutuko dute eta euren artelana sortuko. Jarduera amaitzeko, ikasleek artelan guztiak bildu eta erakusketa bat antolatuko dute energia berriztagarriaren garrantzia nola ikusten duten jendaurrean agertzeko.
    Ikaskuntza-helburuak: Jarduera honen ondoren, ikasleak gai izan behar dira:
    • Herrialdeak garatzeko energia zein garrantzitsua den azaldu
    • Energia berriztagarriaren garrantzia azaldu
    • Eguzki-energiaren eta haize-energiaren oinarriak azaldu
    • Kultur mugak gainditzearen garrantziaz gogoeta egin
    • Energia berriztagarria artearekin lotzeko ideiak proposatu komunitateko herritarrei
    Curriculum( Spain):
    • Ciencias de la Naturaleza (2.º, Ciclo de Primaria)
    • Biología y Geología (4.º de ESO)
    • Física y Química (3.º de ESO)
    • Cultura Científica (4.º de ESO)
    • Ciencias Aplicadas a la Actividad Profesional (4.º de ESO)
    • Geografía e Historia (1.º de ESO)
    • Valores Éticos (3.º de ESO)
    • primera Lengua Extranjera (1.º, 3.º y 4.º de ESO)

    Inklusiboaren Diseinu Unibertsalaren Printzipioak (IUD)

    In order to understand the principles of the universal design and make your activity inclusive please perform the Lesson – Universal Design for Learning in Practice